Томе Боцев, најстариот велешки фотограф и последен од семејната фотографска лоза

Објавено на 2 јануари, 2017 во 15:09

„Фото апаратот никогаш нема да го оставам. Тој е мојата прва играчка што како подарок ја добив од мајка ми Нада Боцева, аманет и затоа ќе го чувам и со него ќе сликам се додека дишам. Таа играчка, со која овековечив многу настани, благодарение на мојата храбра мајка Нада, сакам да ми биде и последната остварена желба во мојот живот“, рече најстариот велешки фотограф Томе Боцев. Тој е фотограф што не сака да се фотографира. Вели ги имал премногу од времето што го одживеал и таков сака да го помнат неговите сограѓани на кои им посветил часови и часови време од сопствениот живот.

Томе од времето кога служел војска во ЈНА

Поранешниот професор, дипломиран технолог и фотограф има осумдесет и четири години. Тој е последен од семејната лоза на познати фотографи во Велес. Прв бил Ѓошо, втор неговиот син Тодор, трета била неговата сопруга Нада, четврта сестра му Светлана и петти постариот брат Ѓорѓија. Нема постар велешанец што не го познава Томе Боцев и кој нема да ви рече дека тој е добар човек што сеуште секојдневно ги крстосува улиците во Велес и со својот апарат ги регистрира панорамите, просторот и објектите.

Томе е човек со големо срце. Таков го знаеја и неговите ученици во средно хемиското училиште каде што покрај науката ги запознаваше со тајните на фотографијата и со убавините на планинарството. Томе сам или пак со група планинари секој слободен миг и денес го поминува во прекрасните македонски планини, а најмногу во пределите на Јакупица и Караџица. Секое ново искачување на врвот на Солунска Глава го доживува како предизвик затоа што му овозможува уште еднаш пред себе ,како на дланка, да ја гледа скоро цела Македонија. Панорамите ги фотографира и чува во сопствениот фото апарат.

Семејната куќа на фотографското семејство Боцеви во Велес

Семејството Боцеви било многучлено и во градот живее на Маалска. Тоа е маалото што се простира од училиштето „Свети Кирил и Методиј“ во правец кон црквата „Свети Пантелејмон“ се до месноста „Мегдан“. Дедото на Томе се викал Ѓошо ,бил роден 1840 година и се занимал со берберскиот занает. Тој имал берберски дуќан на главната улица. Боцеви биле роднини и со познатото берберско семејство Подалешови. Ѓошо ги удрил темелите на фотографскиот занает во семејството Боцеви. Кога тој имал петнаесет години отишол и му помагал на познатиот сликар и фотограф Хаџи Косте додека ги реставрал фреските во манастирот „Свети Димитрија“. Ѓошо бил трудољубив и покажал афинитети кои го поттикнале Хаџи Косте да му ги открие тајните на сликарството, посебно на фотографијата. Тогаш Ѓошо имал можност да ги направи првите фотографии со апаратот на Хаџи Косте и така го засакал овој занает. Мајстор Хаџи Косте во 1857 година од заработените пари на Ѓошо му го купил првиот фотографски апарат од Солун.

Единствената фотографија на која се наоѓаат сите фотографи од семејството Боцеви

Ѓошо почнал да ги фотографира првите фотографии во Велес. Освен свадби фотографирал и делови од Велес, настани, случки и граѓани. Често одел, кај во тоа време, познатиот велешки фотограф Дамаскин и учел за фотографските техники. Еднаш, според кажувањето на неговата снаа и мајка на Томе, познатата Нада Боцева, Ѓошо сликал една група на комити. Турците го забележале и го привеле. Кога им кажал дека не ги познава и дека ги слика само да заработи пари Турците му удриле неколку шамари и го пуштиле. Од тогаш Ѓошо работел во својата куќа која ја изградил на спротивната страна на училиштето „Свети Кирил и Методиј“. Тој се оженил за велешанката Таса со која имал шест деца меѓу кој и Тодор, татко то на Томе Боцев. Ѓошо занаетот му го предал на синот Тодор бидејќи тој и најмногу се интересирал за фотографијата.

Тодор Боцев е роден во 1893 година. Од мал, покрај берберскиот , многу го засакал и татковиот ,фотографскиот занает. Одел со татко му на свадби, веселби и крштенки. Татко му кога видел дека Тодор веќе го совладал занаетот му го давал апаратот сам да слика. По смртта на Ѓошо неговиот син Тодор целосно се посветил на занаетот. Работел од утро до мрак. Се дружел со напредните и учени велешани, со видни и богати сограѓани кои пак многу го ценеле и почитувале. Фотографот Тодор бил канет на секоја семејна веселба, на секоја свадба во градот. И тој во 1927 година се оженил со Нада Срмова, ќерка на Пано Леов- Срмата од селото Ораовец, кој бил познат трговец на производи од Солун. Нада била најубавата девојка во селото Ораовец. Таа како невеста во семејството Боцеви ,од Ораовец во Велес , била донесена со лимузина што за тоа време било голема атракција.

Фотографија од свадбата на Нада и Тодор Боцеви

– Татко ми, заедно со другарите, отишол на селска слава во селото Ораовец. Шетајќи поминал покрај куќата на Срмови и во дворот ја забележал убавата мома Нада. На другарите им рекол “Ех, оваа мома да биде моја се би дал“. Но до средба не дошло. По неколку месеци во еден дуќан во Велес повторно ја сретнал Нада со нејзиниот татко. Татко ми на глас рекол: „Еве го убавото девојче што го сакам“. Тоа го слушнал татко и Алексо и му рекол : „Ако навистина ја сакаш и ако ја чуваш нека ти е со среќа“. Речено сторено. По кратко време се случила свадбата и мајка ми била донесена од Ораовец во Велес со лимузина а свадбарите патувале со пајтони. Кога според стариот велешки адет свадбарската поворка минела низ улиците во градот тоа било вистинска атракција. Моите родители живееле среќно но за жал нивната среќа била кратка. По раѓањето на сестра ми Светлана , брат ми Ѓорѓи и јас како трето дете во 1933 година почина татко ми Тодор. Мајка не израсна сите тројца како вдовица, рече Томе.

Нада и Тодор Боцеви со децата Светлана, Ѓорги и Томе

Тодор Боцев бил познат велешанец. Бил другар со Панко Брашнар, Тодор Бабунски, Соколот, Габерот, Камишот, Шурков, Тодор Шоп Трајанов, Тодор Јуртиев, Ангел Наков, Џипунот. Тој бил благајник на Работничката партија на КПЈ, а заедно со Панко и останатите биле организатори на огранокот на ВМРО во Велес. При одржување на еден состанок биле предадени од некој сосед. Тодор бил осуден на една година затвор. Покрај фотографирањето и членувањето во партијата на Панко Брашнар , Тодор бил голем љубител и одгледувач на пчели. Имал повеќе сандаци и покрај нив минувал часови и часови кога имал потреба од духовен мир.

Фотографот Тодор Боцев додека одмара покрај сандаците со пчели

По неговата смрт сопругата Нада останала сама со трите деца. Иако имала завршено четврти клас гимназија во Солун не можела да најде работа. За да си обезбеди егзистенција за себе и децата Нада одлучила да го земе апаратот на сопругот и да продолжи да фотографира. Така велешани почнале да ја повикуваат тетка Нада Боцева за да ги фотографира нивните семејни веселби. За кратко време таа отворила дуќан на главната улица во Велес. Набрзо потоа го преселила во домот бидејќи немало кој да и помага околу грижата за децата. Покрај големиот број лични фотографии тетка Нада сликала и делови од Велес, а најомилен и бил Вардар, саатот и велешката чаршија.

Нада Боцева со синовите Ѓорги и Томе и со ќерката Светлана

Ѓорги, Томе и Светлана Боцеви фотографирани од мајка им Нада

Во 1937 година, за време на владеењето на СХС, на првата недела по Велигден, напредната група млади луѓе, кои биле против тогашниот режим, сакале да одржат состанок во близина на Манастирот. Тетка Нада ги фотографирала но, во тој момент српските џандари ја забележале. Нада веднаш ја извадила фотографската плоча и ја фрлила во тревата, а на нејзино место ставила нова. Му дала знак на својот син Ѓорѓи, кого го водела со себе да и помага, да ја скрие. Тој тоа и го направил. Џандарите со апаратот ја привеле Нада и кога ја развиле плочата виделе дека нема ништо на неа. Тогаш таа им рекла:„ Да ме оставевте да ги сликам ем јас ќе заработев пари ем вие ќе ги имавте на слика сите нив, а вака ништо ниту јас заработив ниту вие ги фативте“.

Иако Нада Боцева во фотографскиот занает ги внела трите деца, Светла, Ѓорѓи и Томе, сепак ги поттикнувала на образование. Светлана и Ѓорѓи заминале и завршиле факултет. Светлана во Скопје а Ѓорѓија во Загреб. Тогаш со занаетот продолжил најмалиот Томе кој бил средношколец.

Солунска глава фотографирана од Томе Боцев

– Кога ќе се вратев од училиште мајка ме викаше во лабараторијата. Ќе се качев на столче и ми даваше да развивам копирана фотографија. Пред да почнам да работам ќе покажеше на една веќе сработена од неа и ќе речеше: „ Кога ќе биде како оваа фотографија тогаш ќе ја извадиш од разредувачот. Дали разбра“. Јас климав со главата дека сум разбрал иако повеќе фотографии стануваа црни. Таа тогаш ќе повтореше :„ Концентрирај се. Ти си паметно дете и ќе успееш“. И навистина после тоа започнував да вадам убави фотографии . Мајка ќе ме погалеше по глава и со насмевка ми велеше: „Оваа добра фотографија вреди повеќе од илјада неуспешни. Добар мајстор ќе бидеш ти“, рече Томе.

Нада Боцева фотофрафирана во последните години од животот

Додека трите деца на Нада Боцева студирале таа вредно работела. Често одела да ги фотографира за лични карти и жителите од Горно и Долно Јаболчиште, потоа во Мелница, во Богомила, во Ореше. Кога требало со денови била теренски фотограф. Така создавала дополнителни приходи и имала помалку грижи за образованието на децата.

Томе Боцев со пријатели на скијање на Солунска глава

Деновиве кога разговаравме со Томе тој се присети дека зад себе има токму 75 години во кои секој ден го држи фотографскиот апарат во своите раце.

– Мајка Нада Боцева почина во 1977 година. Апаратот ми го остави мене. Додека сум жив ќе работам. Жал ми е што со мене прекинува фотографската семејна лоза на Боцеви. Никој од моите внуци не сака да биде фотограф. Тоа најмногу ме боли, но што можам, рече на крајот од нашата средба фотографот Томе Боцев.

Стоилко Андреевски

 

Сподели:

Напиши коментар

Станете член на ДУМА.мк и споделете го вашето мислење преку коментар. Кликнете тука за да се најавите.

8xbet คาสิโนออนไลน์888
8xbet
8xbet
ผลบอลสดไทยทุกแมชทั่วโลก
วิธี สมัคร บา คา ร่า มือ ถือ
ดูบอลสดดูบอลออนไลน์
ข่าวฟุตบอล
8xbet บาคาร่า
8xbet เว็บพนันออนไลน์เว็บตรง
บอลไทย U23
แทง บอล เดี่ยว
ข่าวบอลอังกฤษ
การคาดการณ์การแข่งขัน
8xbet คาสิโนสด
คะแนน ผล บอล สด 888
พัทยาสปอร์ต
ข่าวกีฬาเขตร้อน
ผลบอลสดวันนี้
ดูบอลสด
ถ่ายทอดสดฟุตบอล
ราคา บอล ภาษา ไทย
8xbet แจกเครดิตฟรี 1000บาท
ไทยล่าสุดฟุตบอลยุโรป
ดูบอลออนไลน์888
โปรแกรม ฟุตบอล ไทย วัน นี้
8xbet
888 ผล บอล สด ภาษา ไทย
8xbet-สล็อตแมชชีน
ถ่ายทอดสดฟุตบอลวันนี้
ดูการแข่งขันฟุตบอลออนไลน์
วันนี้ล่าสุดฟุตบอล
ดูบอลสด
ดูบอลสดดูบอลออนไลน์
กษัตริย์สปอร์ต
เว็บข่าวกีฬา
ข่าวกีฬา ข่าวฟุตบอล
ดูบอลสด
ผล บอล ไทย 888
ฟุตบอลไทยล่าสุด
บอล วัน นี้ บ้าน ผล บอล
ผลบอลสดไทย
ผล บอล สด 888
อัปเดตข่าวบาดเจ็บ ล่าสุด
ผล บอล สด ตาราง คะแนน
ดูฟุตบอลออนไลน์
ข่าวกีฬา ผลการแข่งกัน
8xbet
ตาราง บอล สด ไทย
วิธี สมัคร บา คา ร่า มือ ถือ
ข่าวกีฬาวันนี้
ผลบอลสดวันนี้
8xbet
ข่าวกีฬาสดใหม่
Sport Live News
8xbet สล็อตออนไลน์
8xbet คาสิโนสด
meta789 สถานีข่าวกีฬาฟุตบอล
การเดิมพัน 8xbet
ผล บอล ไทย สด
8xbet
8xbet - หน้าแรกการเดิมพันออน
8xbet คาสิโนออนไลน์
ดูบอล ดูบอลสด
8xbet เข้าสู่ระบบ
8xbet คาสิโนออนไลน์
8xbet คาสิโนสดไทย
8xbet
ดูบอลสด วันนี้ HD ครบทุกคู่
ข่าวกีฬาวันนี้
8xbet คาสิโนถูกกฎหมาย
ดูบอลสดดูบอลออนไลน์
คะแนนฟุตบอล และข่าวสาร
8xbet
ดูบอลออนไลน์
ข่าวกีฬา ฟุตบอล
บอลไทย U23
ผล บอล พรีเมียร์ ลีก
TNS Thai Sport
ตก็สามารถดูบอลออนไลน์ได้ทันที.
8xbet
พนัน บอล สด
ดูบอลสดดูบอลออนไลน์
ตารางบอล
แพลตฟอร์มการเดิมพันชั้นนำของเอเชีย
ข่าวกีฬาวันนี้
เว็บไซต์รวมกีฬาและภูมิศาสตร์มนุษย์ของประเทศไทย
ฟุตบอลวันนี้ ถ่ายทอดสด
ผล บอล ไทย สด
โปรแกรม บอล ไทย u23
8xbet ออนไลน์
8xscore
ข่าวฟุตบอล
8xbet คาสิโนออนไลน์อันดับ1
วิธี สมัคร บา คา ร่า มือ ถือ
บอล สด 888
8xbet
สกายสปอร์ต
การดำเนินชีวิตที่เทคโนโลยี
ดูบอลออนไลน์ ไม่กระตุก
วิธี สมัคร บา คา ร่า มือ ถือ
สำหรับคอกีฬาอย่างคุณไม่ควรพลาด
8xbet สโมสรกีฬาออนไลน์และคาสิโน
คาสิโนออนไลน์ 8xbet
ไฮไลท์ฟุตบอลตารางบอล
ดูบอลออนไลน์ทุกลีกทั่วโลก
ผลบอลสดวันนี้
ฟุตบอลต่างประเทศ
8xbet คาสิโนออนไลน์
ดูบอลสดฟรี
ดูบอลฟรี android tv รองรับทุกระบบ
ข่าวฟุตบอลไทย
ข่าวฟุตบอลล่าสุด
8xbet เว็บคาสิโนสด
บอลไทย ตารางแข่ง
Nuru Sports Club
ดูฟุตบอลออนไลน์
8xbet เว็บบาคาร่าออนไลน์
ข่าวฟุตบอลไทยล่าสุด
วันนี้ล่าสุด
Sunshine Sports
ผลบอลพรีเมียร์ลีก
ข่าวฟุตบอลไทยล่าสุด
ดูบอลสดดูบอลออนไลน์
และกีฬาอื่นๆ
ผลบอลเมื่อคืน
8xbet เครดิต ฟรี
สารานุกรม
8xbet
ข่าวกีฬาวันนี้
ผลบอลสด
แทง บอล ขั้น ต่ํา
ผล บอล พรีเมียร์ ลีก อังกฤษ ล่าสุด ลา ลิ กา
บอลไทย
ตารางบอลล่าสุด
พรีเมียร์ลีก
ผลบอลผลบอลสด
โปรแกรม บอล
ข่าวการแข่งขันฟุตบอล
เว็บดูบอลออนไลน์ที่จะช่วยให้คุณ
8xbet คาสิโนออนไลน์
ดูทีวีออนไลน์
8xbet คาสิโนบาคาร่า
ดูบอลสด
การคาดการณ์การแข่งขันอ
ได้เครดิตฟรี 100 บ
โปรแกรม ถ่ายทอด ฟุตบอล สด
อัปเดตข่าวฟุตบอล ล่าสุด
ถ่ายทอดสดฟุตบอล
ฟุตบอลเชลซีถ่ายทอดสด
วิธีแทงบอลในเว็บ
ถ่ายทอดสดฟุตบอล
แทง บอล ออนไลน์ ยัง ไง
อัตรา แทง บอล
พนัน บอล สด
รวมข่าวฟุตบอล ผลบอล
ผลบอลสด7m888
8xbet การพนันออนไลน์
ข่าวกีฬา
ผลบอลสด
8xbet คาสิโน มีอะไรบ้าง
ฟุตบอลทีมชาติไทย
ตาราง ฟุตบอล ทุก ลีก
แทง บอล คือ อะไร
ตาราง คะแนน พรีเมียร์ ลีก
โปรแกรมถ่ายทอดสด
ดูบอลออนไลน์
ข่าวกีฬา
บอล พรีเมียร์ ลีก
คะแนน บอล สด
ผลฟุตบอล
ผลฟุตบอลไทยวันนี้
ผลบอลสดไทยทุกแมชทั่วโลก
ข่าวกีฬาออนไลน์
ไฮไลท์ฟุตบอล
Sports Around Thai
8xbet เครดิตฟรี50 แทง บอล
ไฮไลท์ฟุตบอล
สล็อตออนไลน์
กีฬาต่างประเทศ ผลบอล
เดิมพันแมนเชสเตอร์ซิตี้
ผลบอลสด888
8xbet คาสิโนออนไลน์เว็บตรง
ไฮ ไล ท์ แมน ยู ล่าสุด
ผล บอล พรีเมียร์ ลีก อังกฤษ ล่าสุด
เว็บไซต์เดิมพันกีฬาที่ดีที่สุด
ดูบอลออนไลน์
เดิมพันกับ 8xbet
วิเคราะห์บอล
8xbet
8xbet คาสิโนออนไลน์ที่ดีที่สุดในเมืองไทย คา
ข่าวกีฬาวันนี้ ล่าสุด
ดูฟุตบอลออนไลน์
ดูบอลสดไทย
8xbet สล็อตแมชชีน
พนัน บอล สด
ข่าวบอลพรีเมียร์ลีก
แม็กกี้ สปอร์ต
8xbet
ข่าวกีฬา ล่าสุด
4U Sports Thai
8xbet คาสิโนพรีเมียม
ข่าวกีฬาล่าสุด
ผลบอลสด888 บอลพรุ่งนี้
เกมสล็อต 8xbet
ดูบอลออนไลน์ทุกลีกทั่วโลก
ผล บอล สด 365
ผลบอลพรีเมียร์ลีก
8xbet คาสิโนออนไลน์
8xbet
กีฬาแห่งประเทศไทย
8xbet
ถ่ายทอดสดฟุตบอล
ข่าวกีฬาไทย 24
สล็อตออนไลน์เว็บตรงไม่ผ่านเอเย่นต์ PG SLOT99
ผล บอล สด sbobet
เว็บโป๊กเกอร์ออนไลน์ ที่ pokerthai99
ผลบอลสด
ฟุตบอลไทยวันนี้ช่องไหน
อัตรา แทง บอล วิเคราะห์บอล
รายการ บอล วัน นี้ พรีเมียร์ ลีก
ผลฟุตบอลไทยวันนี้
ถ่ายทอดสด บอลวันนี้ ช่อง
ถ่ายทอดสด บอลวันนี้ ช่อง
ทีเด็ดบอลวันนี้ 4 คู่ผลบอลสด
ตารางบอลวันนี้ ทุกลีก ภาษาไทย
ดูวิเคราะห์บอลวันนี้
ไทยลีก วันนี้ ถ่ายทอดสดไทยลีก วันนี้ ถ่ายทอดสด ช่อง ไหน
โปรแกรม พรีเมียร์ ลีก อังกฤษ ถ่ายทอด สด
เช็ค ผล บอล วัน นี้ พรีเมียร์ ลีก อังกฤษ
888 ผล บอล ผล บอล สด